View source for Spoken Tutorial Technology/Editing using Audacity/Marathi*

{|Border=1
|Time
|Narration

|-
||00:01
|| नमस्कार मित्रांनो . Editing in ऑडैसिटी ट्यूटोरियल मध्ये आपले स्वागत. 
|-
||00:08
|| या ट्यूटोरियल मध्ये ओडीओ फ़ाईल कशी संपादन करतात हे तुम्हाला शिकता येईल. 

|-
||00:14
|| ओडीओ फ़ाईल ऑडैसिटी मध्ये उघडु या.  

|-
||00:16
|| stereo फ़ाईल मोनो मध्ये बदलणे, लेबल्स लावणे,कॅट आणि डिलीट करणे, फ़ाईल हलवणे, ओडीओ background आवाज ऍम्प्लिफाय व सेव आणि फ़ाईल निर्यात करणे हे शिकवले जाईल. 
|-
||00:27
|| आपण Ubuntu Linux 10.04 ही Operating System आणि Audacity version 1.3 वापरणार आहोत.त. 

|-
||00:36
|| audacity वेग वेगळ्या ओडीओ फॉर्मेटला सप्पोर्ट करते.

|-
||00:39
|| WAV (Windows Wave format) 

|-
||00:41
|| AIFF (Audio Interchange File Format)  

|-
||00:43
|| Sun Au / NeXT 

|-
||00:46
|| RCAM (Institut de Recherce et Coordination Acoustique / Musique) 

|-
||00:49
||MP3 (MPEG I, ३ थर)(निर्यात करण्यासाठी विविध एनकोडर लागतात. Lame Installation बघा) Ogg Vorbis 

|-
||00:53
|| ओडासीटी मध्ये ऍक्सेस आपण प्रमुख मेनू मधून घेऊ शकतो. एप्लीकेशेन > साउंड आणि वीडीओ > ओडासीटी  

|-
||01:04
|| ओडासीटी मध्ये 'हेल्प बॉक्स' उघडेल. त्यावर 'ok' क्लीक करा. 

|-
||01:09
|| कुठल्याही फाईलला सम्पादत करण्यासाठी आधी ओडासीटी मध्ये आयात करावे लगते. हे करण्यासाठी प्रथम फाईल नंतर इम्पोर्ट आणि ओडीओ मध्ये जा. 

|-
||01:21
||जेव्हा ब्रोज्हर विंडो उघडेल तेव्हा त्यावर सम्पादत करणाऱ्या ओडीओ फाईल ला शोधून, open वर क्लिक करा .

|-
||01:31
|| फाईल Audacity window मध्ये उघडली जाईल. 

|-
||01:36
|| a u p file (i.e. Audacity project file) सेव्ह करण्यासाठी File >> Save Project वर क्लिक करा.

|-
||01:47
|| ज्या box मध्ये ओपेन होईल तेथे ok वर क्लिक करा.

|-
||01:51
|| आता तुमच्या फाईलला नाव दया. इथे आपण 'Editing in Audacity' म्हणून टाइप करू. 

|-
||01:55
|| फोल्डर तपासून पहा आणि सेववर क्लिक करा.

|-
||02:00
|| 'Copy All Audio into Project (safer)' या ऑप्शनला सिलेक्ट करा.

|-
||02:05
|| हे फोल्डर असे बनले आहे की ज्यामध्ये संपूर्ण audacity project data फाइल्स समाविष्ट केल्या जातील.

|-
||02:11
|| ट्रैक्सला पहा. जेथे एकच ट्रैक आहे तर तो ऑडियो MONO मध्ये आहे.

|-
||02:16
|| याचासुद्धा डाव्या पैनलवर लेबलमध्ये उल्लेख केला जाईल.

|-
||02:21
|| आता आणखी एक ऑडियो फाइल ओपन करू.

|-
||02:35
|| जर तेथे २ ट्रैक्स असतील तर ती ऑडियो STEREO मध्ये आहे. पुन्हा याचा डाव्या पैनलवर लेबलमध्ये उल्लेख केला जाईल.

|-
||02:45
|| एका ट्रैक्सला पूर्णतः घालविण्यासाठी ट्रैक सिलेक्ट करा,ट्रैक्सच्या टैबवर क्लिक करा आणि Remove Tracks पर्याय निवडा.

|-
||02:59
|| आळीपाळीने ट्रैक्स डिलीट करण्यासाठी अगदी डाव्या बाजूच्या X वर क्लिक  करा.

|-
||03:04
|| जर ऑडियो फाइल स्टीरियो mode मध्ये आहे आणि स्टीरियो आउट पुटची गरज नाही आहे तर त्या मोड़ला तुम्ही मोनोमध्ये रूपांतरित करू शकता. 

|-
||03:12
|| हे करण्यासाठी ट्रैक्स टैबवर जा आणि Mix आणि Render सिलेक्ट करा.

|-
||03:20
|| आता ऑडियो फाइलच्या डाव्या पैनलवर drop-down arrow वर क्लिक करा आणि mono कडील Split स्टीरियोला  सिलेक्ट करा.

|-
||03:30
|| एक ट्रैक डिलीट करा.  

|-
||03:35
|| जिथे तुम्हाला फाइलवर झूम करण्याची आवश्यकता आहे तिथे फाइलच्या आत किंवा बाहेर कर्सर झूम करा आणि एडिट panel वर असलेल्या zoom in किंवा zoom out बटनवर क्लिक करा.

|-
||03:52
|| आळीपाळीने कर्सर फाइलच्या त्या  भागावर ठेवा ज्याठिकाणी तुम्हाला zoom in अथवा out करण्याची गरज आहे.

|-
||04:03
|| आता Ctrl key खालच्या बाजूला दाबा आणि zoom in व zoom out करण्यासाठी mouse वर असलेल्या scroll बटनचा वापर करा.

|-
||04:19
|| Audio file मधून आवश्यकता नसलेले,copy केलेले, paste केलेले व डिलीट केलेले भाग काढून टाकण्यासाठी त्या फाइलवर काही विशेष प्रक्रिया करू शकता.

|-
||04:29
|| तसेच फाइलचा आवाजसुद्धा कमी किंवा जास्त करता येऊ शकतो.

|-
||04:35
|| एडिटिंग करण्यापूर्वी नेहमी संपूर्ण ऑडियो फाइल ऐका.तुम्हाला सोप्या संदर्भासाठी तुम्ही फाईलच्या प्रत्येक भागाला लेबल लावू शकता. 

|-
||04:44
|| हे सर्व करण्यासाठी ट्रैकवर क्लिक करून लेबल ट्रैक जोड़ने. >> add New Label Track

|-
||04:56
|| पॉइंटवर लेबल add करण्यासाठी कर्सर पॉइंटची निवड करा.आता ट्रैक्स टैबवर चला.

|-
||04:54
|| आणि सिलेक्शन मधून add लेबल सिलेक्ट करा.  

|-
||05:08
|| तुम्ही आता लेबलमध्ये लिहू शकता.

|-
||05:16
|| त्याचबरोबर नंतर पॉइंटवर क्लिक करा. 

|-
||05:24
|| press Ctrl +B.

|-
||05:28
|| हे पहिल्यांदाच नवीन लेबल ट्रैक ओपन करते.

|-
||05:32
|| क्रमशः Ctrl+B सारख्या ट्रैकवर नवीन लेबल ओपन करेल. 

|-
||05:47
|| एक लेबल कर्सरसोबत time line च्या पॉइंटवर कर्सर जिथे ठेवले गेले आहे तिथे उघडले जाईल.

|-
||05:53
|| तुम्हाला पाहिजे तिथे कर्सर ठेवा आणि प्रत्येक नवीन लेबलसाठी Ctrl+B प्रेस करा.

|-
||06:07
|| लेबल्ससुद्धा move करू शकता.

|-
||06:15
|| लेबल्स डिलीट करण्यासाठी text box मध्ये क्लिक करा आणि लेबल डिलीट होईपर्यंत backspace प्रेस करा.

|-
||06:27
|| हे दुसरया पद्धतीने करण्यासाठी ट्रैक्सवर जाऊन एडिट लेबल्स करा.

|-
||06:34
|| सर्व लेबल्सची लिस्ट केलेली विंडो आपल्याला दिसेल आणि जी लेबल्स डिलीट करायची आहेत ती लेबल्स सिलेक्ट करून व remove बटनवर क्लिक करून डिलीट करा.

|-
||06:46
|| Ok वर क्लिक करा.

|-
||06:55
|| संपूर्ण ऑडियो फाइल एकदा किंवा अनेकदा ऐकल्यावर एडिटची रचना आपण ठरवू शकता. आपल्या गरजेनुसार फाइलचे पार्ट delete अथवा move करू शकता.

|-
||07:07
|| आपल्याला हवी तशी रचना introduction, body आणि conclusion यांच्या आधारावर एडिट करू शकता.

|-
||07:15
|| Repeat होणारा व ख़राब sound काढून टाका.Message चा प्रभाव वाढवण्यासाठी याचा वापर केला जाऊ शकतो.

|-
||07:21
|| तोतरा आणि खोकला समाविष्ट असलेले, संभाषणाची पुनरावृत्ती झालेल्या व जास्त वेळ शांत असलेल्या संभाषणाला तसेच गरज नसलेल्या आवाजाला काढून टाकू शकतो.

|-
||07:32
|| डिलीट करण्यासाठी Selection tool सिलेक्ट करून नंतर ऑडियोचा जो भाग डिलीट करायचा आहे तो left क्लिक करून drag करून व नंतर release करून ऑडियोचा तो भाग डिलीट करण्यासाठी डिलीट प्रेस करा.

|-
||07:50
|| ऑडियोचा एक segment दुसरया पार्टमध्ये move करायचा असेल तर ऑडियोचा जो पार्ट move करायचा आहे त्यावर left क्लिक करून drag करून release करून व नंतर तो पार्ट key board वरील shortcut key Ctrl+X चा उपयोग करून cut करू शकता.    

|-
||08:07
|| आपण एडिट tool पैनलमध्ये असलेल्या cut बटनवरही क्लिक करू शकतो अथवा एडिट वर क्लिक करून एडिट ऑप्शनला निवडू शकतो. 

|-
||08:22
|| जेथे ऑडियो segment moov करायचे आहे तेथे कर्सर घेउन जा. 

|-
||08:31
|| आता तिथे क्लिक करा व ऑडियो segment paste करा.

|-
||08:33
|| आपण हे करण्यासाठी keyboard वर असलेली shortcut key Ctrl+V 

|-
||08:40
|| अथवा एडिट tools panel मध्ये असलेल्या 

|-
||08:47
|| Paste बटनला किंवा ऑप्शनला एडिट करा.  

|-
||08:52
|| Loud breaths कमी करण्यासाठी breaths audio stream मध्ये असलेल्या breath portion ला 

|-
||09:14
|| लेफ्ट क्लिक करा व त्यानंतर dragging आणि releasing करून सिलेक्ट करू शकता.

|-
||09:17
|| आता Effect मध्ये जा व Amplification box मध्ये जाऊन -5 अथवा -7

|-
||09:26
|| किंवा त्यापेक्षा जास्त इंटर करा,आवश्यकतेनुसार जेवढा पाहिजे तेवढा आवाज कमी करा आणि Ok वर क्लिक करा.

|-
||09:43
|| आता सावधानतेने रिकॉर्ड केलेल्या भागाचा आवाज वाढविण्यासाठी ऑडियो सिलेक्ट करा व effect मध्ये जाऊन Amplify करा.

|-
||09:56
|| तिथे आधीच अस्तित्वात असलेली value तुम्हाला पाहता येईल.ही amplification value या फाइलसाठी असलेली कमीतकमी value असेल.तुम्ही तुम्हाला पाहिजे असलेली amount सुद्धा इंटर करू शकता. 

|-
||10:12
|| Ok वर क्लिक करा. 

|-
||10:15
|| जर ok बटन काम करत नसेल तर Allow Clipping ऑप्शन तपासा.

|-
||10:34
|| Disturbing background noises फ़िल्टर करण्यासाठी ट्रैक असलेल्या portion ला sample noise बरोबर सिलेक्ट करा.

|-
||10:47
|| सिलेक्ट करताना ज्यात कुठलाही आवाज असणार नाही तोच आवाज़ निवडण्याची काळजी घ्या.आता Effect >> वर क्लिक करा. 

|-
||10:55
|| Noise Removal वर क्लिक करा. 

|-
||10:59
|| Get Noise Profile वर क्लिक करा.

|-
||11:02
|| हे noise sample फिल्टर झाल्याचे ओळखेल.

|-
||11:06
|| आता तुम्ही कोठेही क्लिक करून संपूर्ण ऑडियो ट्रैक सिलेक्ट करू शकता.

|-
||11:11
|| त्यानंतर पुन्हा Effect >> Noise Removal वर क्लिक करा.

|-
||11:16
|| Noise Reduction Level ची निवड करा. 

|-
||11:26
|| सर्वात कमी मूल्याचा उपयोग करा ज्यामुळे acceptable लेवलपर्यंत आवाज कमी होतो.

|-
||11:31
||
११:३१ उच्च मुल्ये आवाज संपूर्णपणे काढून टाकतील पण त्याचा परिणाम उर्वरित audio चा विपर्यास होईल.

|-
||11:44
|| बॉक्समध्ये सुचवलेल्या value पेक्षा जास्त ऑडियो amplify करणे सोयीस्कर नाही. कारण amplification सुद्धा background sounds वाढवते. 

|-
||11:54
|| Hisses आणि hums अधिक लक्षवेधी चांगल्या तर्हेने होईल.

|-
||11:57
|| प्रोजेक्ट फाईल नियमीतपणे save  करा.

|-
||12:00
|| सर्वात शेवटी final project म्हणजे wav, mp3 आणि इतर audio format मध्ये export करणे गरजेचे आहे.

|-
||12:09
|| आपण हा भाग या आधीच्या टुटोरिअलमध्ये शिकलेलो आहोत.कृपया विस्तृत माहितीसाठी त्याचा संदर्भ घ्या.

|-
||12:17
|| या टुटोरिअलमध्ये जे सर्व आपण शिकलो आहोत त्याची आता उजळणी करू.यामध्ये आपण मुख्यतः audacity चे संपादन करणे शिकलो.

|-
||12:26
|| Audio फाईल कशी उघडायची, stereo ला मोनोमध्ये रुपांतरीत करणे, zoom इन आणि आउट, लेबल लावणे.

|-
||12:35
|| संरचना करणे आणि एडिट.ऑडियो कट, डिलीट,मूव करणे.ऑडियो amplify करणे.Background noise फ़िल्टर करणे.

|-
||12:50
|| वर दिलेल्या टिप्सचा वापर करुन तुम्ही record केलेल्या पहिल्या टुटोरिअलमधील ऑडियो एडिट करू शकता.

|-
||12:55
|| जेथे गरज आहे तेथे fade out आणि fade in चा वापर करा. 

|-
||13:01
|| खालील लिंकवर video पाहण्यासाठी उपलब्ध आहेत.(http://spoken-tutorial.org/What_is_a_Spoken_Tutorial)

|-
||13:06
|| हे Spoken Tutorial project ला संक्षिप्त करते. 

|-
||13:10
|| जर तुमच्याकडे चांगली bandwidth नसेल तरीही तुम्ही हे download करू शकता आणि पाहू शकता.

|-
||13:15
|| स्पोकन टुटोरिअल टीम spoken tutorials चा वापर करून वर्कशॉप्स आयोजित करतात.

|-
||13:20
|| जे कोणी online test मध्ये उत्तीर्ण होतात त्यांना सर्टिफिकेटही दिले जाते.

|-
||13:25
|| contact@spoken-tutorial.org या साईटवर यासंबंधी अधिक माहिती उपलब्ध आहे

|-
||13:30
|| 'Spoken Tutorial Project' हे " टॉक टू टीचर " प्रोजेक्टचा एक भाग आहे.

|-
||13:35
|| यासाठी National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून अर्थसहाय्य मिळालेले आहे.

|-
||13:42
|| या मिशन संदर्भात अधिक माहितीकरीता http://spoken-tutorial.org/NMEICT-intro या संकेत स्थळावर जा.

|-
||13:55
|| या  tutorial मधून आम्ही आता निरोप घेत आहोत.

|-
||13:58
|| धन्यवाद्!

|-
||13:01
|| ह्या टुटोरिअलचे मराठी भाषांतर प्रियांका धुरी यांनी केले आहे.